Πρωτοποριακό εκπαιδευτικό μοντέλο Ελληνίδας για αυτιστικά παιδιά
- 23/07/2021
- ΥΓΕΙΑ
Το Γνωστικό Συμπεριφορικό Δράμα είναι ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό μοντέλο, για παιδιά με υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό και σύνδρομο Άσπεργκερ (Asperger). Δε διδάσκει συγκεκριμένες δεξιότητες αλλά τους δίνει, μέσα από τη μαγεία του παραμυθιού και του δράματος, κίνητρο να τις ανακαλύψουν.
Το ερευνητικό κέντρο για τον αυτισμό του πανεπιστημίου «Λα Τρομπ» (La Trobe) της Μελβούρνης, σε συνεργασία με το Ειδικό Σχολείο για παιδιά με αυτισμό «Γουέστερν» (Western Autistic School) συζητούν για το ενδεχόμενο διεξαγωγής από κοινού έρευνας, με στόχο την επίσημη αξιολόγηση του Γνωστικού Συμπεριφορικού Δράματος που αναπτύσσει η Ελληνίδα Δρ. Χάρις Καρνέζη.
Το Γνωστικό Συμπεριφορικό Δράμα είναι ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό μοντέλο, ειδικά σχεδιασμένο για να ανταποκρίνεται στις ανάγκες παιδιών και εφήβων με υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό και σύνδρομο Άσπεργκερ (Asperger).
Η μέθοδος αυτή αναπτύχθηκε από τη Δρ Χάρις Καρνέζη στο πανεπιστήμιο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου (Trinity College Dublin) της Ιρλανδίας και συνδυάζει για πρώτη φορά τεχνικές του δράματος με τις πιο επιτυχημένες θεραπευτικές μεθόδους της ψυχολογίας για άτομα στο φάσμα του αυτισμού, όπως η γνωστική και η συμπεριφορική.
Στόχος του εκπαιδευτικού αυτού μοντέλου είναι να βοηθήσει τα παιδιά με αυτισμό να δουν την επικοινωνία όχι σαν πηγή άγχους, αλλά χαράς. Το μοντέλο αυτό δεν στοχεύει να διδάξει τα παιδιά συγκεκριμένες δεξιότητες ή συμπεριφορές, αλλά να τους δώσει μέσα από τη μαγεία του παραμυθιού και του δράματος, κίνητρο να τις ανακαλύψουν.
Για το θέμα αυτό, η Ελληνίδα επιστήμονας δήλωσε:
"Για παράδειγμα, αν στόχος μας είναι η βλεμματική επαφή, δε θα ζητήσουμε ποτέ από ένα παιδάκι να μας κοιτάξει και θα το επιβραβεύσουμε μετά, όπως είθισται σε άλλα προγράμματα, αλλά θα δημιουργήσουμε την ανάγκη στο παιδί να το κάνει και η επιβράβευση θα έρθει σα φυσική συνέπεια, όπως ακριβώς γίνεται και στη ζωή. Για παράδειγμα, για να βρει ο ήρωας του παραμυθιού μας το χαμένο θησαυρό, θα πρέπει να συνεννοηθεί με τον μουγκό Δράκο. Αφού ο Δράκος δεν έχει φωνή, για να πάρει την απάντηση του θα πρέπει να τον κοιτάξει και να διαβάσει τα χείλη του. Η απάντηση του δράκου είναι η φυσική συνέπεια και η επιβράβευση. Τα παιδιά διασκεδάζουν μέσα από τις φανταστικές ιστορίες και χωρίς να νιώθουν ότι τους επιβάλλονται από τους μεγάλους συγκεκριμένες συμπεριφορές, ανακαλύπτουν μόνα τους τη χρησιμότητα τους".
Η Δρ Χάρις Καρνέζη βρέθηκε για λίγους μήνες στην Αυστραλία, προκειμένου να ολοκληρώσει τη συνεργασία της με το Western Autistic School, όπου όχι μόνο εφάρμοσε το μοντέλο της σε μαθητές του σχολείου, αλλά και το δίδαξε, στο πλαίσιο εκπαιδευτικού σεμιναρίου, σε δασκάλους ειδικής αγωγής, εργο-θεραπευτές και λογοθεραπευτές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Western Autistic School αποτελεί πρότυπο σχολείου για παιδιά με αυτισμό στην Αυστραλία και είναι γνωστό για τα καινοτόμα του προγράμματα, τα τμήματα επαγγελματικής κατάρτισης και το ερευνητικό του έργο.
Το σεμινάριο σημείωσε μεγάλη επιτυχία και ενέπνευσε πολλούς από τους ειδικούς στον αυτισμό, που έλαβαν μέρος στο σεμινάριο, να το ενστερνιστούν και να το εφαρμόσουν με τους μαθητές τους. Οι ειδικοί που ξεκίνησαν να εφαρμόζουν το μοντέλο στις τάξεις τους δηλώνουν ενθουσιασμένοι από τη θετική ανταπόκριση των μαθητών τους.
Οι εργοθεραπεύτριες, για παράδειγμα, δήλωσαν ότι παιδιά που συνήθως αντιδρούσαν σε κάποιες δραστηριότητες, όπως η γραφή και η ανάγνωση, καθώς τις έβρισκαν βαρετές, άλλαξαν αμέσως συμπεριφορά, όταν αυτές οι δραστηριότητες εντάχθηκαν το πλαίσιο του δράματος.
Έφτιαξαν μια ιστορία με δράκους και γοργόνες και είδαν παιδιά που αρνιόντουσαν να γράψουν, να τσακώνονται ποιο θα γράψει και θα διαβάσει πρώτο. Ποιος θα βουτήξει πρώτος στο ποτάμι για να βοηθήσει τη γοργόνα να τελειώσει το βιβλίο της και να πάψει να κλαίει, ποιος θα διαβάσει πρώτος την απάντηση από τον Κακό Γίγαντα, κ.λπ.
Οι δάσκαλοι ειδικής αγωγής που δοκίμασαν το μοντέλο ως εργαλείο για να κινητοποιήσουν τα παιδιά να γράψουν εκθέσεις, επίσης παρατήρησαν μεγάλη διαφορά στην ανταπόκριση των μαθητών τους. Τα παιδιά μέσα από ρόλους δημοσιογράφων που πάλευαν για να σώσουν την εφημερίδα τους που κινδύνευε να κλείσει, δούλευαν τώρα με ζήλο γράφοντας άρθρα για την σώσουν. Με αφορμή αυτό το θεατρικό δρώμενο, τα παιδιά του Western Autistic School κυκλοφόρησαν και την πρώτη τους εφημερίδα.
Εν όψει της επιτυχίας του προγράμματος στο Ειδικό Σχολείο Αυτιστικών "Γουέστερν" και της άμεσης εφαρμογής του από τους δασκάλους του σχολείου, η Δρ Χάρις Καρνέζη ευελπιστεί να δει το μοντέλο να υιοθετείται κάποια στιγμή, επίσημα, στα εκπαιδευτικά προγράμματα των ειδικών σχολείων, όχι μόνο στην Αυστραλία, αλλά και σε άλλες χώρες.